مطالب آموزشی

ایمنی مواد غذایی، آلودگی غذا ، تهدید سلامت

بشر از دیر باز با بیماری هایی مواجه بود ه است که از طریق غذا و مواد غذایی دربدن ایجاد می شده اند. به این گروه ؛ بیماری های ناشی از غذا گفته می شودکه شامل بیماری هایی هستند که ماهیت عفونی یا (سمی) توکسیک دارند و توسط عواملی که از طریق غذا وارد بدن می شوند ایجاد می گردند. 
بشر از دیر باز با بیماری هایی مواجه بود ه است که از طریق غذا و مواد غذایی دربدن ایجاد می شده اند. به این گروه ؛ بیماری های ناشی از غذا گفته می شودکه شامل بیماری هایی هستند که ماهیت عفونی یا (سمی) توکسیک دارند و توسط عواملی که از طریق غذا وارد بدن می شوند ایجاد می گردند. با نگاهی به وضعیت بروز این بیماریها در کشورهای مختلف به اهمیت آنها در سلامت انسان پی می بریم:
  •  تنها در سال 2000، دو میلیون کودک زیر 2 سال در دنیا از بیماری های اسهالی فوت کردندکه اکثریت این موارد بعلت آلودگی غذا و آب آشامیدنی بوده است. به علاوه اسهال یک علت بزرگ سوء تغذیه در نوزادان و کودکان است.
  •  در کشورهای در حال توسعه طیف گسترده ای از بیماری های منتقله از غذا با منشاء انگلی وجود دارد.
  •  در کشورهای صنعتی درصد افرادی که از بیماری های منتقله از غذا رنج می برند تا 30% گزارش شده است. به عنوان مثال در ایالات متحده آمریکا تخمین زده می شود حدود 76 میلیون مورد بیماری منتقله از غذا منجر به 325 هزار مورد بستری در بیمارستان و 5000 مورد مرگ در سال می شود.
  •  در سال 1994 یک مورد سالمونلوز ناشی از آلودگی بستنی در آمریکا اتفاق افتاد که در حدود 224000 نفر را مبتلا کرد.
  •  در سال 1988 بروز هپاتیت B ناشی از مصرف صدف خوراکی آلوده حدود 300000 نفر را در چین بیمار کرد.
  •  در سال 1999 آلودگی گوشـت ماکـیان با دی اکسین ها منجر به ورشکستگی گسترده بلژیکی ها و مرگ و میر صدها اروپایی شد.
  •  در سال 1986 آلودگی غذا با رادیو نوکلیدی های ناشی از چرنوبیل در سطح وسیعی از اروپای غربی گسترش یافت.
  •  در سال 1981 مصرف روغن خوراکی سمی در اسپانیا منجر به 300 مورد مرگ و 20000 مورد مسمومیت شد.

اپیدمیولوژی بیماری های منتقله از غذا

تغییراتی که در روش زندگی به دلایل مختلف پیش آمده امکان ابتلا به این بیماری ها را افزایش داده است . به علاوه همین تغییرات سبب عدم پاسخگویی روش های پیشین برای مقابله با این بیماریها ست.اصلی ترین علت های امروزی گسترش این بیماری ها شامل موارد زیر است:
  •  تجارت جهانی غذا (صادرات و واردات)
  • سفر ومهاجرت که باعث ورود غیر عمد پاتوژن ها به نواحی جغرافیایی جدید می شوند.
  •  مواجهه با پاتوژن های ناآشنا که به دلیل نا آشنایی مسافرین، جهانگردان و مهاجرین با مخاطرات ناشی از غذای منطقه به وجود می آیند.
  • تغییرات پاتوژنهادر نتیجه بروز جهش، استفاده نادرست ازآنتی بیوتیکها، مقاومت دارویی و تغییر در شدت بیماریها
  •  تغییر در جمعیت انسانی از جمله سالمندی، سوء تغذیه، آلودگی با HIV و شرایط زمینه ای پزشکی دیگر همچون ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن به علل مختلف
  •  تغییر در شیوه زندگی مانند مصرف غذا در خارج از منزل، مصرف غذاهای آماده و سرد مانند کنسرو که غیر بهداشتی است
  • توسعه اقتصادی و تکنیکیکه در نتیجه ی پیچیده و طولانی شدن زنجیره تولید ودر نتیجه فراهم شدن زمینه آلودگی غذابوجود می آید
  • تغییر عادات غذایی و مصرف غذاهایی مانند گوشت خام
  •  فقر و آلودگی ،فقدان تسهیلات ایمن نگهداری و حمل غذا

چرا آلودگی غذا مهم است

  •  هزینه بالای ناشی از مصرف غذای آلوده: ارتباط مهم و نزدیکی بین سلامت و توسعه اقتصادی کشور وجود دارد.
  •  جهانی بودن مشکل : با جابجایی انسانها و تجارت جهانی غذا بیماریهای ناشی از غذا نیز جنبه جهانی پیدا می کنند وحل مشکلات ایمنی غذا مشکلتر شده ونیازمند در پیش گرفتن استراتژیهای مشورتی جهانی برای حل مشکل خواهد بود.
  •  تهدید کننده سلامتی: بیماریهای ناشی از غذا یک مشکل بزرگ بهداشتی درجهان است و تخمین بروز واقعی آن مشکل است.

آلودگی غذا ،تهدید سلامتی

  • اکثر بیماری های ناشی از غذا اسپورادیک هستند و اغلب گزارش نمی شوند لذا بروز بیماری های منتقله از غذا ممکن است مشکلات عمده ای در جامعه ایجاد کند.
  • میلیونها نفرهر ساله در اثرآلودگی غذا با باکتریها بیمار میشوند.
  • اطلاعات خام بهداشت عمومی در سال 2000 نشان داد تعداد باکتری های خطرناک در غذای انسان ها 5 برابر سال 1942 است.
  • خیلی از افراد بیماری های خود را به باکتری های ناشی از غذا نسبت نمی دهند و تصور می کنند به نوعی آنفلوآنزا مبتلا شده اند.
  •  در هر زمانی، از 20 دقیقه تــا 6 هفته بعد از خوردن غذای آلوده به برخی انواع خطرناک میکروب ها بیماری می تواند ایجاد شود.
  •  نوزادان و شیرخواران، زنان باردار و سالمندان و سایر افرادی که به علت درمان سرطان، ایدز، دیابت، بیماری کلیه و پیوند اعضاء از سیستم ایمنی ضعیفی برخوردارند، بیش از دیگران در معرض بیماری ناشی از غذا هستند.

مثالهایی از بار اقتصادی بیماریهای منتقله از غذا

  • در ایالات متحده آمریکا بیماری های ناشی از پاتوژن های عمده در سال 1997 به تنهایی معادل 35 بیلیون دلار هزینه های پزشکی و در سطح تولید در برداشت.
  • وقوع مجدد بحران در پرو در سال 1991 سبب به هدر رفتن 500 میلیون دلار از صادرات محصولات ماهی و شیلات شد.
  • در گزارش سال 2001 WHO آمده است، انگلستان به تنهایی 6 بیلیون دلار به علت بحران جنون گاوی خسارت دیده است و این رقم خسارت ناشی از بی کاری و از دست دادن شغل را در بر نمی گیرد.
  •  فرآورده های گوشتی صادر شده از انگلستان از سال 1995، 99% کاهش یافته و اثرات اقتصادی آن تا 15 سال آینده نیز ادامه خواهد داشت.
  • بخشهای عمده ای که درکنترل بیماریهای نا شی از غذا نقش دارند: ، ، دولت ها، 2- صنایع غذایی، 3- مصرف کنندگان
  • سیر تکامل پیشرفت های انسان در کنترل بهداشت و ایمنی غذا
  • بین سال های 1950 و 1980 پیشرفت های عمده ای در زمینه ایمنی غذا در اروپا ایجاد شد.در این سال ها با دو موج اصلی اقدامات در زمینه پیشگیری و کنترل این بیماری ها دانشمندان به مبارزه با شیوع آنها پرداختند
موج اول: پاستوریزاسیون شیر و فرآورده های آن و ساخت سیستم های بهداشتی موثر در زنجیره تولید
موج دوم: معرفی HACCP سیستم کنترل زنجیره تولید
افزایش قابل توجه گزارشات بیماریهای منتقله از غذا ارائه شد.
… از سال 1985 تعداد میکس های تایید شده بیماری های ناشی از سالمونلا بطور قابل ملاحظه ای افزایش یافته و ما نیاز به موج سومی از سنجش ایمنی غذا داریم برای این کار نیاز داریم به:
  •            ظرفیت سازی برای استفاده موثر از تجربیات در ارزیابی خطرات سلامتی انسان
  •            ظرفیت سازی برای پیگیری اپیدمیولوژیکی و تهیه نقشه بیماری های وابسته به غذا
  •           تلاش بیشتر جهت جمع آوری اطلاعات در مورد پاتوژنهای مولد بیماری در انسان و پاتوژنهای غذا
همه اینها نیازمند عملکرد و تدابیر اجرایی سیاستگذاران کشور است و برای رسیدن به نتیجه مطلوب،تولید کننده و مصرف کننده باید در راستای یکدیگر حرکت کنند.
‫0/5 ‫(0 نظر)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *