آیا تاثیر قرص اعصاب روی افزایش وزن واقعی است؟
آیا قرص‌های اعصاب واقعا چاق‌کننده هستند؟
برای این سوال جواب نه یا بله قطعی وجود ندارد. چاق‌کننده‌بودن قرص‌های اعصاب به ۳ معیار مهم بستگی دارد:
1) نوع قرص
مکانیزم کلی قرص‌های اعصاب، تاثیرگذاشتن روی هورمون‌هایی است که در بدن ترشح می‌شود. در واقع وقتی صحبت از تاثیر قرص اعصاب روی افزایش وزن می‌شود، باید اول از همه به ترشح هورمون‌ها توجه کنیم.
بعضی از قرص‌های اعصاب، باعث تحریک هورمون‌هایی می‌شود که به احساس گرسنگی و کم‌شدن متابولیسم کمک می‌کنند. به همین خاطر با مصرف این قرص‌ها، احساس گرسنگی بیشتری می‌کنید. در نهایت نتیجه این می‌شود که کالری بیش‌‌از‌حدی دریافت می‌کنید که باعث چاقی می‌شود.
2) بیماری‌های فرد
بعضی از بیماری‌ها مثل افسردگی یا استرس و اضطراب، افراد را وادار می‌کنند که فعالیت بدنی زیادی نداشته باشند یا اینکه به پرخوری‌ها عصبی تمایل پیدا کنند.
در این حالت فقط این قرص‌های اعصاب نیستند که باعث چاقی می‌شوند، بلکه خود بیماری‌ها، زمینه را برای چاقی مهیا می‌کنند.
3) سبک زندگی فرد
گاهی اوقات هم خود فرد سبک زندگی سالمی ندارد. مثلا به هیچ عنوان ورزش نمی‌کند یا بیشتر از حد غذاهای ناسالم و فست‌فود مصرف می‌کند. در این حالت طبیعی است تاثیر قرص‌های اعصاب روی افزایش وزن، خود را بیشتر نشان دهد.
با این اوصاف باید بگوییم که به طور کلی بعضی از قرص‌های اعصاب روی چاقی تاثیرگذارند، اما دلیل چاقی افرادی که با مشکلات روحی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، فقط قرص‌های اعصاب نیست.
بیماری اعصاب و روان
کدام قرص‌های اعصاب روی افزایش وزن تاثیر دارند؟
همه قرص‌های اعصاب روی افزایش وزن تاثیر ندارند و تمام افراد با مصرف قرص اعصاب، چاقی را تجربه نمی‌کنند. حتی گاهی افراد لاغرتر هم می‌شوند.
در ادامه چند نوع قرص اعصابی که چاقی جزو عوارض جانبی آن معرفی شده است را نام می‌بریم.
1) بنزودیازپین‌ها
بنزودیازپین‌ها مانند دیازپام (والیوم) و آلپرازولام (زاناکس) معمولاً برای اختلالات اضطرابی تجویز می‌شوند. این داروها با تاثیر روی برخی از انتقال‌‌دهنده‌های عصبی به کاهش اضطراب در افراد کمک می‌کنند.
بعضی از تحقیقات نشان می‌دهند که بنزودیازپین‌ها، هم اشتها را افزایش می‌دهند و هم روی متابولیسم تاثیر می‌گذارند. به همین دلیل دور از ذهن نیست که با مصرف بنزودیازپین‌ها اضافه‌وزن را تجربه کنید.
افسردگی و قرص اعصاب
2) داروهای ضد روان‌پریشی آتیپیک
این شکل از داروها عمدتاً برای درمان بیماری‌هایی مانند اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی استفاده می‌شوند. اولانزاپین، تیوتکسین و کوتیاپین از متداول‌ترین داروهای ضد روان‌پریشی هستند.
داروهای ضد روان‌پریشی به شکلی جدی می‌توانند باعث افزایش اضافه‌وزن شوند. دلایل مختلفی برای چاق‌کننده‌بودن این داروها وجود دارد. بیشتر مطالعات پزشکی روی این موضوع تاکید می‌کنند که داروهای ضد روان‌پریشی هورمون‌های مربوط به گرسنگی و متابولیسم را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
3) داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای
داروهایی مانند آمی تریپتیلین و آموکساپین، داروهای ضد افسردگی معروفی هستند که از قدیم برای درمان اختلالات اضطرابی تجویز می‌شوند.
داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای هم مثل داروهای دو دسته قبلی، روی افزایش اشتها و کاهش متابولیسم تاثیر می‌گذارند.
بعضی از پزشکان در سال‌های اخیر ترجیح می‌دهند که برای اختلالاتی مثل افسردگی از دسته دیگری از داروها مثل SSRIها استفاده کنند، زیرا خطر اضافه‌وزن کمتری را برای شما به همراه دارند.
4) تثبیت‌کننده‌های خلق‌و‌خو
برخی از داروهای تثبیت کننده خلق‌و‌خو، مانند لیتیوم و والپروات برای مدیریت شرایطی مانند اختلال دوقطبی، شیدایی و تشنج استفاده می‌شوند.
افزایش وزن بعد از مصرف این دسته از داروها لزوما برای همه نیست و فقط بعضی‌ها ممکن است نوساناتی را در وزن خود تجربه کنند. مطالعاتی وجود دارد که می‌گوید لیتیوم روی کم‌کارشدن یا پرکارشدن غده تیروئیدتان تاثیر می‌گذارد.
برای مصرف قرص سرخود تصمیم نگیرید
سلامتی روحی و روانی شما بیشتر از هرچیزی اهمیت دارد. قرار نیست به دلیل عوارض قرص‌های اعصاب مثل چاق‌کنندگی، آن‌ها را مصرف نکنید.
راون‌پزشکان با توجه به تخصصی که دارند، تشخیص می‌دهند که شما احتیاج به قرص اعصاب دارید و با مصرف آن زندگی باکیفیت‌تری را تجربه می‌کنید.
با این وجود لطفا فقط به دلیل چاق‌کنندگی بعضی از این قرص‌ها، سلامت روانتان را نادیده نگیرید. داشتن چندکیلو اضافه‌وزن کنترل‌شده، بهتر از آسیب‌های روحی و روانی است که درمان نشده است.
در آخر
تاثیر قرص اعصاب روی افزایش وزن، دغدغه بزرگی برای افرادی است که باید این شکل از قرص‌ها را مصرف کنند. اما این دغدغه با کمی تغییر در سبک زندگی کاملا حل‌شدنی است.
اگر شما هم قرص اعصاب مصرف می‌کنید و دغدغه اضافه وزن دارید، نگران نباشید با انجام متداوم برنامه ی ورزشی و همچنین استفاده از داروهای کاهش اشتها در کنار رژیم مناسب غذایی می توانید کنترل وزن مناسب داشته باشید.
