بیماری پوستی پیسی
بیماری پوستی پیسی
پیسی ( Vitiligo )، بیماری است که باعث میشود تا رنگ پوست به صورت لکه بیرنگ شود. معمولاً میزان و شدت بیرنگ شدن پوست به وسیله بیماری پیسی غیرقابل پیشبینی است. این بیماری پوستی پس از بروز میتواند هر قسمتی از بدن بیمار را درگیر کرده و رنگ آن را از بین ببرد. حتی در بعضی از موارد بیماری پیسی به موها و داخل دهان هم سرایت کرده و رنگ این قسمتها را هم تحت تأثیر قرار میدهد.
بیماری پیسی مختص نژاد یا نوع پوست خاصی نبوده و ممکن است برای هر نوع پوستی اتفاق بیفتد؛ اما به طور کلی افرادی که پوست تیرهتری دارند بیش از دیگران در معرض ابتلا به این بیماری هستند. این عارضه پوستی نه تهدیدکننده است و نه میتواند از فردی به فرد دیگر انتقال پیدا کند. اساساً بیماری پیسی زیبایی پوست را از بین برده و میتواند باعث احساس بد در شخص مبتلا شود.
دلایل ایجاد پیسی
پیدایش پیسی نتیجه از بین رفتن سلولهای رنگدانه ساز پوست است که دلیل آن ناشناخته است؛ اما چهار تئوری اصلی در این زمینه وجود دارد:
سلولهای عصبی که بهطور غیرطبیعی فعال شدهاند ممکن است با تولید مواد سمی به سلولهای رنگدانهساز آسیب برسانند.
سیستم ایمنی بدن ممکن است در موقع دفاع از بدن در مقابل یک ماده خارجی، رنگدانه پوست را نیز از بین ببرد.
سلولهای رنگدانه ساز ممکن است عامل از بین رفتن خودشان باشند؛ یعنی زمانی که رنگدانه در حال ساختهشدن است، مواد زائدی نیز در کنار آن تولید میشوند که سمی بوده و قادر به از بین بردن خود سلولها است.
وجود یک نقص ارثی موجب حساس شدن سلولهای رنگدانهساز به آسیب و در نتیجه از بین رفتن آنها میشود.
چگونگی پیشرفت پیسی
وسعت، دوره و شدت از دست رفتن رنگدانه در اشخاص مختلف متفاوت است. افرادی که پوست روشنی دارند معمولاً در تابستان متوجه تفاوت رنگ مابین نواحی مبتلا و سایر نقاط سالم پوست که برنزه شدهاند، میشوند. پیسی در افراد با پوست تیره بسیار واضحتر از روشن پوستان است. در موارد شدید ممکن است رنگدانه در همه جای پوست از بین برود و پوست یکسره سفید شود. هیچ راهی برای پیشبینی اینکه هر فرد چقدر رنگدانه از دست خواهد داد و یا اینکه بیماری وی چقدر طول خواهد کشید وجود ندارد. یک لک پیسی به صورت ناحیهای به رنگ سفید شیری رنگ دیده میشود. با این حال میزان تخریب رنگدانه در هر لک میتواند با سایر لکها متفاوت باشد. در یک لک ممکن است سایههای مختلفی وجود داشته باشد و نیز یک ناحیه تیرهتر، نواحی سفید شده را احاطه کرده باشد. پیسی اغلب با از دست رفتن ناگهانی رنگدانه در یک نقطه از پوست شروع میشود. این فرآیند میتواند ادامه یابد و یا به دلایل ناشناخته، خود به خود متوقف شود. دورههای از دست رفتن رنگدانه و متعاقب آن ثابت ماندن رنگ لک و دوباره از دست رفتن رنگدانه بهطور مدوام تکرار میشوند.
انواع پیسی
دو نوع اصلی ویتیلیگو وجود دارند:
* پیسی غیر قطعهای
* پیسی سگمنتال
* در موارد نادر، لک و پیس امکان دارد که روی کل بدن تأثیر بگذارد. این مورد به عنوان «ویتیلیگو کامل» شناخته می شود.
روش های تشخیصی پیسی
به منظور تشخیص عارضهی پیسی، پزشک نواحی آسیبدیدهی پوست را مورد معاینه قرار میدهد و سابقهی اختلالات خانوادگی احتمالی بیمار را بررسی میکند. ممکن است آزمایش خونی با هدف بررسی بیماریهای خود ایمنی تیروئید و یا بیوپسی بافت مبتلا، از بیمار به عمل آید. افرادی که به تغییر رنگ چشم یا گوش مبتلا هستند، ممکن است به مراجعه به پزشکان متخصص مربوطه و انجام معاینات لازم، نیاز داشته باشند.
عوارض پیسی
افراد مبتلا به بیماری پیسی ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار بگیرند:
پریشانی اجتماعی یا روانی
آفتاب سوختگی
مشکلات چشمی
از دست دادن شنوایی
از آنجایی که درمانی قطعی برای بیماری پیسی وجود ندارد، هدف اصلی روشهای درمانی این عارضه، بهبود ظاهر پوست تغییر رنگ یافته است.